रस्ता (ट्रॅफिक) चिन्हांमध्ये शब्दांचा उपयोग कमीत कमी केला जातो. सामान्यपणे ती प्रतीकांच्या स्वरूपात असतात. प्रतीके समजणे आणि लक्षात ठेवणे सोपे होत असते. चिन्ह / प्रतीके भाषांच्यावर अवलंबून नसतात. त्यामुळे भारतात कोणत्याही ठिकाणी रस्ता चिन्हे समजून घेता येऊ शकतात. जरी तुम्ही त्या ठिकाणच्या भाषेशी परिचित असाल किंवा नसाल. जगातील सर्व देशांमध्ये रस्ता चिन्हे जवळपास एक समान असतात. त्यामुळे परदेशात गेल्यानंतरही त्या चिन्हांना समजणे सोपे जाते परिवहन सुविधांच्या काळजीपूर्वक संचालन आणि सर्वांच्या सुरक्षिततेसाठी रस्ता चिन्हे समजणे अतिशय महत्त्वपूर्ण आहे.
रस्ता चिन्हांचा रंग
रस्ता चिन्हांचा रंग हा त्यांच्या उद्देशाला समजण्यासाठी अतिशय उपयुक्त ठरत असतो. रस्ता चिन्हामध्ये रंगांचे महत्त्व सांगणारे वर्णन या ठिकाणी करण्यात आले आहे.
- लाल रंगाचा उपयोग अशा रस्ता चिन्हांमध्ये केला जातो जी आपल्याला काहीतरी करण्यापासून रोखत असतात उदाहरणार्थ प्रवेश निषिद्ध.
- पांढऱ्या पृष्ठभागावरील लाल रंगाची चिन्हे सामान्यपणे निषेधात्मक असतात आणि त्यांचे पालन करणे अनिवार्य असते.
- निळ्या पृष्ठभागावर पांढऱ्या रंगाचे चिन्ह वाहतुकीचे दिशात्मक मार्गदर्शन करत असते.
- हिरव्या रंगाच्या पृष्ठभागावर पांढरे चिन्ह सामान्यपणे रस्त्याचे नाव किंवा त्याच्या गंतव्यचे नाव सांगते जिथे हा रस्ता जात असतो.
- प्रदिप्तीशील (फ्लोरोसंट) पिवळा / पांढरा रंग पादचारी मार्ग आणि शाळा क्षेत्राबाबत सुचित करत असतो.
- रस्त्याच्या सुरू असणाऱ्या कामाविषयी इशारा आणि मार्गदर्शनासाठी केसरी रंगाचा उपयोग केला जातो.
- निळ्या रंगाची रस्ता चिन्हे किनारा सेवा, पर्यटक सूचना आणि जाण्याच्या मार्गाविषयी सूचित करीत असतात.
रस्ता चिन्हांचे आकार
रस्त्याच्या चिन्हेच्या प्रकारानुसार त्यांचा आकार बदलतो. वेगळ्या आकाराचे असल्यामुळे एखाद्याला रस्त्याच्या चिन्हेच्या उद्देशाबद्दल माहिती असते.
- अनिवार्य रस्ता चिन्हे आकारात गोलाकार आहेत.
- या नियमात दोन अपवाद आहेत, थांबाची चिन्हे आणि रस्ता द्या.
- रस्त्यावरील चेतावणीपूर्ण चिन्हे आकारात त्रिकोणी आहेत.
- सूचनात्मक रस्ता चिन्ह आयताकृती असते.
रस्ता चिन्हांचे वर्गीकरण
भारतामध्ये रस्ता चिन्हांचे वर्गीकरण पुढील श्रेणीमध्ये केले जात असते.
